Τέσσερεις Περιοχές του Εγκεφάλου

Αυτό το μήνα η εστίασή μας είναι στο ταξίδι και τα ιστολόγιά μας θα σας μεταφέρουν σε ένα διαφορετικό και μοναδικό ταξίδι κάθε εβδομάδα. Εστιάζουμε στο ταξίδι γιατί μας επιτρέπει να έχουμε πρόσβαση στις μοναδικές καταστάσεις του θεού-εγκεφάλου.

Για τους Λάικα, η τεχνική της ταξίδευσης δεν είναι μια άσκηση στη φαντασία μας – είναι πολύ αληθινή. Αυτό είναι δύσκολο για εμάς στη Δύση να το καταλάβουμε γιατί είμαστε τόσο καθοδηγούμενοι από εντολές και κανόνες. Κάνουμε διαχωρισμό μεταξύ αυτών που υπακούουν μια σειρά από προβλέψιμους κανόνες (όπως οι νόμοι της φυσικής), και αυτών που είναι φανταστικοί. Οι Λάικα πιστεύουν ότι όλα είναι φανταστικά. Ό,τι αντιλαμβανόμαστε είναι μια προβολή του κόσμου μέσα μας και ο κόσμος καθρεπτίζει τέλεια την κατάσταση της ψυχής μας. Αυτό που θεωρούμε εμείς ως κόσμο της φαντασίας μας, οι οραματιστές των παλαιών το θεωρούν αληθινό και απτό όπως τον φυσικό μας κόσμο.  

Για να αποκτήσουμε πρόσβαση στον φανταστικό κόσμο, χρειάζεται να μπούμε σε ειδικές καταστάσεις συνείδησης που είναι πολύ διαφορετικές από την συνηθισμένη καθημερινή μας συνείδηση. Αυτές είναι οι καταστάσεις που έχουν καλλιεργηθεί από μυστικιστές, μοναχούς, αγίους και γιόγκι˙ είναι το “ήσυχο μυαλό” των Λάικα και των Βουδιστών. Αυτή η οξυμένη επίγνωση μας δίνει πρόσβαση στο θεϊκό μυαλό μας.

Παρόλο που ο εγκέφαλός μας δεν δημιουργεί συνείδηση – είναι πολύ πιο πιθανό η συνείδηση να δημιούργησε τον εγκέφαλο σαν ένα τρόπο να αντιληφθεί τον εαυτό της  – υπάρχουν συγκεκριμένες περιοχές στον εγκεφάλο που ενεργοποιούνται όταν εισερχόμαστε σε συγκεκριμένες καταστάσεις συνείδησης. Για παράδειγμα, όταν είμαστε θυμωμένοι, υπάρχει μια περιοχή στον εγκέφαλο που ενεργοποιείται, ενώ μια άλλη περιοχή ενεργοποιείται μόνο όταν είμαστε χαρούμενοι, ερωτευμένοι ή σε κατάσταση διαλογισμού. Αυτό συμβαίνει επειδή ο εγκέφαλος είναι χωρισμένος σε τέσσερεις “υπο-εγκεφάλους” που αναπτύχθηκαν σε διαφορετικά εξελικτικά στάδια. Το καθένα διέπει μια διαφορετική πλευρά της ανθρώπινης φύσης

 Μέσα μας υπάρχουν τέσσερις εγκέφαλοι ή τέσσερα μεγάλα εξελικτικά άλματα που έχουν περάσει ο εγκέφαλός μας.

 Ο πρωτόγονος, ερπετοειδής εγκέφαλος είναι επιφορτισμένος με τις βιολογικές λειτουργίες του σώματος, όπως ο έλεγχος της αναπνοής, η θερμοκρασία του σώματος και άλλα αυτόνομα συστήματα. Για αυτόν τον εγκέφαλο, πεπρωμένο σημαίνει διατήρηση και συνέχιση της ζωής και μετράει τον χρόνο σαν το διάστημα μεταξύ των γευμάτων και του σεξ. Αυτή η περιοχή αναπτύχθηκε εκατομμύρια χρόνια πριν και περιέχει τον προμήκη μυελό και την παρεγκεφαλίδα.

Πάνω από τον ερπετό εγκέφαλο βρίσκεται ο εγκέφαλος των θηλαστικών, τον οποίο μοιραζόμαστε με όλα τα θηλαστικά. Ο πιο πολύπλοκος και συναισθηματικός λιμπικός εγκέφαλος (ή μεταιχμιακό σύστημα) έχει να κάνει με την οικογένεια και την κουλτούρα. Ανατομικά, περικλείει τον ερπετοειδή εγκέφαλο σαν γάντι του μπέιζμπολ. Κρατάει την κοινωνία συγκροτημένη, υπάγοντας το καλό του ατόμου σε αυτό της φυλής. Η θρησκεία και οι νόμοι είναι και τα δύο παράγωγα του λιμπιντικού μας εγκεφάλου˙ μάλιστα πέντε από τις Δέκα Εντολές – οι απαγορεύσεις εναντίων του φόνου, της κλοπής, της μοιχείας, του ψεύδους και της ζήλειας – είναι σχεδιασμένες για να ελέγχουν τις παρορμήσεις αυτού του τομέα του εγκεφάλου. Μου αρέσει να αναφέρομαι σε αυτό ως “ο εγκέφαλος των θηλαστικών”, λόγω των ενστικτωδών προγραμμάτων  - φόβος, τροφή, μάχη και αναπαραγωγή.

Αν τραυματιστούμε ή πληγωθούμε κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας, τα προγράμματα του εγκεφάλου των θηλαστικών θα μας κάνουν να συσσωρεύουμε υλικά πράγματα, να βλέπουμε τους αγνώστους σαν εχθρούς, να κατασκευάζουμε όπλα μαζικής καταστροφής, να τρώμε και να πίνουμε υπερβολικά, να παίρνουμε σεξουαλικούς συντρόφους αδιακρίτως, και να ζούμε με το φόβο του αγνώστου. Αυτός είναι ο εγκέφαλος της προκατάληψης και των πιο πρωτόγονων θρησκειών, και βιώνει το χρόνο ως στιγμές ασφάλειας, φόβου, ή πόθου. Ο λιμπιντικός εγκέφαλος βρίσκεται στη θέση του οδηγού όταν είναι σε λειτουργία η μοίρα – εδώ, το πεπρωμένο υποτάσσεται από μια ασταμάτητη επιθυμία για ασφάλεια. Πάνω από χιλιετίες, οι σαμάνοι έχουν ανακαλύψει ότι οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται στην ταξίδευση (την οποία θα εξερευνήσουμε στα επόμενα κεφάλαια) υπερβαίνουν τα τέσσερα βασικά προγράμματα του λιμπικού εγκεφάλου, ώστε να μπορούμε να ζήσουμε χωρίς φόβο, θυμό και λαγνεία.

 Ο τρίτος εγκέφαλος είναι ο νεο-φλοιός, ο οποίος είναι αρκετά νέος και επιτρέπει την επιστήμη, τη δημιουργικότητα, την πρωτοτυπία και την επέκταση της συνείδησης. Ο νεοφλοιός, ή “νέος” εγκέφαλος, πρωτοεμφανίστηκε 100.000 χρόνια πριν σε ένα εξελικτικό κβαντικό άλμα στο οποίο ο ανθρώπινος εγκέφαλος διπλασιάστηκε σε μέγεθος σε διάστημα περίπου δέκα γενεών. Ο νεοφλοιός υπάρχει σε όλα τα ανώτερα θηλαστικά και είναι το “επιστημονικό μυαλό” μας. Ως ο εγκέφαλος που εφεύρε τα κομμάτια χρόνου, ζει με το ρολόι.

Ο νεοφλοιός είναι επίσης ο έντονα ατομικιστικός εγκέφαλος των επιχειρηματιών και των εξερευνητών. Αυτός προκάλεσε την Βιομηχανική Επανάσταση και την κούρσα του διαστήματος και το Σύνταγμα και την Διακήρυξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για αυτόν το εγκέφαλο, το πεπρωμένο είναι η διάκριση από το πλήθος.

Πολλές κοινωνίες που κυβερνώνται από πολεμάρχους και φυλετικούς οπλαρχηγούς βρίσκουν την επιθυμία μας για δημοκρατία εντελώς ακατανόητη, διότι κυριαρχούνται ακόμα από το λιμπικό εγκέφαλο, που εκτιμά ότι ο νόμος της αγέλης είναι πάνω από την ελευθερία του ατόμου.

 μοιραζόμαστε στην πλήρη έκφρασή της με τις φάλαινες και τα δελφίνια, παρόλο που βρίσκεται σε όλα τα ανώτερα θηλαστικά. Βρίσκεται στο μέτωπό μας πάνω από τα φρύδια μας – μάλιστα, οι Νεάντερνταλ είχαν χαμηλό μέτωπο επειδή τους έλειπε αυτή η εγκεφαλική μονάδα.

Εικονικές μελέτες δείχνουν ότι προμετωπικός λοβός είναι ενεργός κατά τη διάρκεια μυστικιστικών και πνευματικών εμπειριών. Οι Βουδιστές μοναχοί που εισέρχονται στην κατάσταση Samadhi (ή την εμπειρία της ενότητας με όλη την ζωή) δείχνουν νευρωνική δραστηριότητα σχεδόν αποκλειστικά σε αυτό το τμήμα του εγκεφάλου ˙ ο διαλογισμός έχει επίσης βρεθεί ότι πυροδοτεί δραματικές αλλαγές στην ηλεκτρική δραστηριότητα αυτής της περιοχής. Ο πρόσθιος εγκέφαλος υπερβαίνει την ατομικότητα, αναζητώντας ενότητα με τα πάντα και ρυθμίζει τις επιθετικές και γεμάτες φόβο παρορμήσεις του εγκεφάλου των θηλαστικών. Για τον πρόσθιο εγκέφαλο, ο χρόνος είναι ρευστός και κινείται μπροστά και πίσω όπως στα όνειρα. 

Πρέπει να θεραπεύσουμε κάθε εγκέφαλο, ώστε να αξιοποιήσουμε πλήρως τις ιδιότητές τους για να φτάσουμε σε μεγαλύτερες καταστάσεις σοφίας, υγείας, συνείδησης και σύνδεσης με το πνεύμα και τη φύση. Η ύπαρξη των τεσσάρων εγκεφάλων σχετίζεται με τα τέσσερα επίπεδα αντίληψης που αναπτύσσουμε ως σαμάνοι. Το φίδι αντιστοιχεί στον εγκέφαλο του ερπετού, τον ιαγουάρο με τον εγκέφαλο των θηλαστικών, το κολίμπρι  με τον νεοκόρτεξ και τον αετό, ο οποίος σχετίζεται με τους προμετωπιαίους λοβούς του εγκεφάλου. Αυτοί οι τέσσερις εγκέφαλοι μας επιτρέπουν να παρακολουθούμε σε όλα τα επίπεδα. το μυαλό, το σώμα, την ψυχή και το πνεύμα.